Wola Justowska dla turystów – zwiedzamy willową dzielnicę Krakowa

29 maja 2017

Wola Justowska to miejsce zamieszkania wielu prominentnych krakowian, a także ciekawy obszar turystyczny. Miłośnicy natury, historii i sztuki wyjadą stąd bogatsi o wiele nowych doświadczeń.

Strzelnica

Drewniana zabudowa Woli Justowskiej to przede wszystkim skansen – jeden z obiektów na Szlaku Architektury Drewnianej. Po drodze do muzeum warto jednak zatrzymać się na chwilę przy zabytkowej strzelnicy garnizonowej, wybudowanej w ostatnich latach XIX wieku. Drewniany pawilon zachwyca oryginalnością i bogactwem formy: centralna rotunda i boczne skrzydła pokryte są ażurowymi dekoracjami.

Jeszcze do niedawna strzelnica prezentowała się znacznie mniej okazale. Po II wojnie światowej obiekt trafił pod egidę skarbu państwa, a następnie przechodził z rąk do rąk prywatnych właścicieli. Nikt nie dbał o stan techniczny strzelnicy, która w efekcie znacznie podupadła. Sytuacja poprawiła się za sprawą obecnego dyspozytora – Zarządu Infrastruktury Sportowej. W 2014 roku budynek oddano pod pieczę górali z Małego Cichego. Budowniczy rozebrali strzelnicę do ostatniej deski, by wzmocnić ją i złożyć na nowo. Według ich zapewnień, zmodernizowany obiekt przetrwa aż 300 lat!

Strzelnica na Woli Justowskiej w okresie sprzed renowacji /fot. Wikimedia

Willa Decjusza i galeria sztuki Bronisława Chromego

Rezydencja właściciela Woli Justowskiej – Justa Ludwika Decjusza – to pierwszy renesansowy budynek na terenie dzisiejszego Krakowa. Budowla powstała w latach 1530-1540, a jej konstrukcja odzwierciedlała najświeższe architektoniczne tendencje, przywiezione z Włoch przez królową Bonę Sforzę. Kolejni właściciele rozbudowywali budynek i dodawali kolejne elementy, lecz renesansowy układ budynku zachował się do dziś. Pod koniec XX wieku pałacyk przeszedł gruntowną rewitalizację; obecnie służy jako siedziba kulturalno-naukowego Stowarzyszenia „Willa Decjusza”.

Mieszkańcy Woli Justowskiej chętnie spędzają wolny czas w 10-hektarowym parku, otaczającym Willę Decjusza. Równie często zaglądają tutaj turyści i wielbiciele sztuki. Dawna muszla koncertowa została przekształcona w autorską galerię dzieł Bronisława Chromego – współczesnego rzeźbiarza, malarza i poety. Spacerowicze mogą obejrzeć także plenerowe prace artysty: monument Fryderyka Chopina, pomnik Piwnicy Pod Baranami i otaczający go zespół kamiennych rzeźb.

Renesansowa Willa Decjusza /fot. Wikimedia

Rezerwat przyrody Panieńskie Skały

Który krakowianin nie bywa w Lesie Wolskim? Zielona enklawa na Woli Justowskiej gości licznych piechurów i rowerzystów, a Kopiec Piłsudskiego i ZOO to jedne z najpopularniejszych atrakcji turystycznych. Nieco mniej znany, lecz równie interesujący jest pobliski rezerwat leśno-krajobrazowy pod nazwą Panieńskie Skały. Zobaczysz tu zespół wąwozów, uformowanych w wapiennych skałach. Okoliczny teren jest porośnięty naturalną buczyną. Wiosną runo leśne rozkwita wieloma gatunkami kwiatów i krzewów – od przylaszczek i konwalii aż po rzadkie gatunki roślin, takich jak wawrzynek wilczełyko.

Nazwa rezerwatu wiąże się z legendą sięgającą czasów XIII wieku. Jak mówi podanie, w okresie najazdu Tatarów schroniły się tutaj siostry norbertanki, uciekające przed niebezpieczeństwem śmierci i pohańbienia z rąk wrogów. Gdy kobiety wbiegły do wąwozu, skały zapadły się pod nimi, odcinając napastnikom drogę. Gawędziarze opowiadają, że zakonnice po dziś dzień zbierają się na modlitwę – podobno jeszcze do niedawna przez szczelinę w skale można było dostrzec ich komnatę i stół…

Galeria sztuki Bronisława Chromego w Parku Decjusza /fot. Wikimedia