Szlakiem krakowskich kościołów – najpiękniejsze i najciekawsze świątynie

25 października 2024

Kraków od wieków był jednym z najważniejszych ośrodków religijnych w Polsce. Kościoły budowane w różnych stylach architektonicznych odzwierciedlają zmieniające się trendy oraz wpływy, jakie miały miejsce w ciągu wieków.

Gotyk, renesans, barok – każda z tych epok pozostawiła swoje ślady w formie majestatycznych budowli, które do dziś zachwycają. W tym artykule zapraszamy Cię do odkrycia najciekawszych kościołów Krakowa, ich historii oraz unikalnych cech.

Kościół Mariacki

Bazylika Mariacka, oficjalnie Kościół archiprezbiterialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, to jeden z najważniejszych zabytków Krakowa i Polski, a także jeden z najwspanialszych przykładów architektury gotyckiej w kraju.

Położony na Rynku Głównym, w sercu Starego Miasta, kościół ten od wieków pełni ważną funkcję duchową i kulturalną. Jest to bez wątpienia jedna z najbardziej rozpoznawalnych świątyń w Krakowie. Jej wnętrze jest równie imponujące, co zewnętrzna bryła. Szczególne wrażenie robi ołtarz główny. Jest to arcydzieło późnogotyckiej rzeźby wykonane przez Wita Stwosza w latach 1477-1489.

Ołtarz ten, o wysokości około 13 metrów, ukazuje sceny zaśnięcia i wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Jego główny korpus zawiera pełnoplastyczne rzeźby, a skrzydła boczne przedstawiają płaskorzeźby ilustrujące dwa cykle z życia Maryi i Jezusa.

Hejnał mariacki to jeden z najbardziej charakterystycznych symboli Krakowa, który co godzinę rozbrzmiewa z wieży bazyliki Mariackiej. Jest to krótka melodia grana na trąbce, a jej wyjątkowość polega na tym, że nagle urywa się w połowie. Tradycja ta związana jest z legendą o średniowiecznym strażniku, który podczas najazdu tatarskiego ostrzegał mieszkańców miasta przed nadciągającym niebezpieczeństwem. W trakcie gry został jednak trafiony strzałą i nie dokończył sygnału, co odzwierciedla nagłe przerwanie melodii.

Katedra Wawelska

Katedra Wawelska, czyli bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława, to jedno z najważniejszych miejsc w Polsce, zarówno pod względem religijnym, jak i historycznym. To właśnie tutaj odbywały się koronacje królów Polski, a wielu z nich znalazło tutaj swoje miejsce wiecznego spoczynku.

W katedrze spoczywają m.in. św. Stanisław ze Szczepanowa (patron Polski), a także niemal wszyscy krakowscy biskupi od czasów średniowiecza po współczesność. Spośród monarchów w kryptach katedry pochowani są królowie od Władysława I Łokietka, który zjednoczył ziemie polskie po rozbiciu dzielnicowym, po ostatniego z rodu Jagiellonów.

Znajdują się tutaj groby 17 królów, w tym Jadwigi Andegaweńskiej, jedynej kobiety na polskim tronie oraz Anny Jagiellonki. Katedra jest także miejscem spoczynku bohaterów narodowych, wieszczów i przywódców politycznych, co podkreśla jej rangę w historii Polski.

Jest to trójnawowa bazylika z transeptem, prezbiterium i ambitem położona na wzgórzu Wawelskim. W ciągu wieków świątynia była rozbudowywana i otaczana kaplicami w różnych stylach. Charakterystycznym elementem architektury jest system filarowo-skarpowy, nazywany także krakowskim, który dodaje budowli niepowtarzalnego charakteru.

Katedrę otaczają trzy wieże, z których najbardziej znana jest Wieża Zygmuntowska, mieszcząca słynny dzwon „Zygmunt”. Dzwon ten, odlany w 1520 roku na polecenie króla Zygmunta I Starego, jest jednym z symboli polskiej tradycji narodowej. Jego dźwięk towarzyszył najważniejszym momentom w historii Polski, od zwycięstw po wielkie tragedie narodowe.

Bazylika Dominikanów pw. Świętej Trójcy

Bazylika Dominikanów pw. Świętej Trójcy to zabytkowy kościół rzymskokatolicki położony w Krakowie przy ulicy Stolarskiej na Starym Mieście. Jest połączony z klasztorem dominikanów, a jego wnętrze mieści podwójne sanktuarium: Matki Bożej Różańcowej oraz św. Jacka Odrowąża. Czyni go to istotnym punktem pielgrzymkowym. Zabudowania klasztorne przylegają do kościoła od strony północnej i są zorganizowane wokół trzech wirydarzy.

Kościół ten również zbudowano w charakterystycznym dla Krakowa systemie filarowo-skarpowym. Jednym z ważniejszych miejsc wewnątrz kościoła jest ołtarz główny, przy którym spoczywa książę Leszek Czarny, zmarły w 1288 roku. W prezbiterium można również odnaleźć brązową płytę nagrobną humanisty Filipa Kallimacha, zmarłego w 1496 roku, wykonaną według projektu Wita Stwosza.

Ważnym elementem kościoła są organy, wybudowane w 1890 roku przez firmę Braci Rieger z Jägerndorfu. Mają one 30 głosów i zachowują pierwotną koncepcję brzmieniową z epoki romantyzmu. Organy te są wyjątkowym przykładem mechanicznej traktury gry i pneumatycznej traktury rejestrów.

Jeśli szukasz noclegu w pobliżu tej wyjątkowej świątyni, wybierz BW Oldtown – https://www.bwoldtown.pl/.

Kościół Franciszkanów

Kościół św. Franciszka z Asyżu, znajdujący się przy ulicy Franciszkańskiej w Krakowie, to jeden z najbardziej znanych zabytków sakralnych miasta, ściśle związany z działalnością zakonu franciszkanów. Został wyróżniony w 1920 roku tytułem bazyliki mniejszej.

W jego wnętrzu znajduje się potrójne sanktuarium: Matki Bożej Bolesnej Smętnej Dobrodziejki Krakowa, błogosławionej Salomei Piastówny oraz błogosławionej Anieli Salawy. Właśnie dlatego jest to istotne miejsce również dla pielgrzymów.

Jednym z najbardziej znanych elementów wnętrza kościoła jest witraż „Bóg Ojciec – Stań się” Stanisława Wyspiańskiego, który zdobi zachodnie okno nad chórem. To arcydzieło sztuki witrażowej przyciąga uwagę zarówno wiernych, jak i miłośników sztuki.

Architektura kościoła franciszkanów jest równie imponująca, jak jego znaczenie duchowe. Budowla została wzniesiona z cegły, a jej orientacja na wschód nawiązuje do tradycji chrześcijańskich. Świątynia składa się z prezbiterium, transeptu, nawy głównej oraz trzech kaplic.

Kościół ten jest kojarzony między innymi z corocznym wystawianiem szopki, która w 2023 roku odbyła się już po raz 31! To wyjątkowe wydarzenie przyciąga dorosłych oraz dzieci poprzez odbywające się tam koncerty, jasełka oraz wspólne kolędowanie. Dużą atrakcją, szczególnie dla najmłodszych, są zwierzęta z krakowskiego ZOO, które wprowadzają magiczną atmosferę.

Kraków to miasto, które kryje w sobie wiele piękna, a jego kościoły są niezwykle ważnym elementem tej układanki. Każda świątynia opowiada swoją własną historię, ukazując bogactwo kulturowe i duchowe tego miejsca. Zachęcam do osobistego odkrywania Krakowskich kościołów i do refleksji nad ich znaczeniem w kontekście historii i współczesności. Niech wizyta w tych świątyniach stanie się nie tylko przyjemnością, ale również inspiracją do głębszego poznania Krakowa i jego niezwykłej historii.