Krakowskie mosty na Wiśle. Co warto o nich wiedzieć?

24 września 2020

Jest ich łącznie 19 i trudno wyobrazić sobie bez nich podróże po Krakowie. Większość służy samochodom, ale niektóre są przystosowane jedynie do ruchu pociągów, rowerów czy pieszych. Krakowskie mosty na Wiśle usprawniają komunikację i łączą różne części miasta. Bez przepraw zbudowanych nad największą polską rzeką stolica Małopolski wyglądałaby zupełnie inaczej.

Brody i drewniane konstrukcje

Według ustaleń archeologów pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Krakowa pochodzą sprzed 200 tysięcy lat. O ówczesnych “krakowianach” wiadomo niewiele, ale z pewnością wpływ na ich osiedlenie się w tym miejscu miała Wisła i jej charakter na tym odcinku. Dawniej w rejonie Krakowa rzeka rozgałęziała się bowiem na kilka odnóg, które były stosunkowo łatwe do przekroczenia. Pierwszymi przeprawami przez Wisłę w tych okolicach były więc brody, czyli płytkie miejsca rzeki o twardym podłożu, przez które można było bez problemu przejść lub przejechać.

Z czasem osada pod wzgórzem wawelskim stała się ważnym ośrodkiem kraju Wiślan, a potem państwa Piastów. W różnych miejscach Wisły zaczęły więc powstawać mosty, które łączyły ważny gród z pobliskimi miejscowościami. Pierwsze krakowskie przeprawy były drewniane, dlatego dość łatwo było je zniszczyć w czasie wojennych zawirowań. Tak w czasie najazdu w połowie XVII wieku potraktowali je na przykład Szwedzi, którzy spalili wszystkie krakowskie mosty.

Planujesz weekend w Krakowie? Zapraszamy do Best Western Kraków!

Pierwsze kamienne przeprawy

Z drewnianymi konstrukcjami walczyli jednak nie tylko najeźdźcy, ale i natura. Wiele krakowskich przepraw zostało zerwanych przez powodzie – tak stało się na przykład w 1813 roku z wybudowanym zaledwie 11 lat wcześniej mostem Karola. W końcu pod Wawelem pojawiły się zatem znacznie bardziej trwałe mosty z kamienia. Pierwsze takie konstrukcje postawiono tu jeszcze pod koniec XVIII wieku.

Niektóre mosty zakończyły swój żywot w kolejnym stuleciu, wraz ze zmianą koryta rzeki na terenie miasta. Jedną z najważniejszych przepraw, które powstały w tym czasie, był Most Podgórski, łączący Kazimierz z Podgórzem – wówczas jeszcze osobnym miastem. Konstrukcję ostatecznie zlikwidowano w 1925 roku. Część krakowskich mostów w 1945 roku wysadzili z kolei wycofujący się z miasta Niemcy.

Planujesz wycieczkę po mieście? Sprawdź nasz artykuł „Kraków śladami papieża Jana Pawła II„!

Najważniejsze współczesne mosty

Dziś w Krakowie można przeprawić się przez Wisłę w 19 miejscach. Wśród nich są trzy mosty kolejowe, a także kładki pieszo-rowerowe. Jedna z nich, kładka Ojca Bernatka, została przerzucona przez rzekę w miejscu Mostu Podgórskiego, na pozostałych po nim kamiennych przyczółkach.

Najdłuższym mostem Krakowa jest jedna z najnowszych konstrukcji, której budowa zakończyła się w 2017 roku. To budowla będąca częścią drogi ekspresowej na obwodnicy Krakowa – most im. Kardynała Franciszka Macharskiego. Składa się właściwie z dwóch mostów prowadzących w przeciwne strony. Jeden liczy nieco ponad, a drugi niespełna 700 metrów długości.

Najważniejszymi przeprawami w pobliżu historycznego centrum Krakowa są z kolei mosty: Dębnicki, Grunwaldzki i Józefa Piłsudskiego. Ten pierwszy jest najniższym z krakowskich mostów i w czasie intensywnych opadów bywa, że poziom wody niemal zrównuje się z dolną krawędzią konstrukcji. Most Piłsudskiego jest z kolei wpisany do ewidencji zabytków, a w jego cieniu rozgrywa się nawet akcja ballady stworzonej przez Macieja Frońskiego pod tytułem… “Pod mostem Piłsudskiego”.

Interesujesz się komunikacją? Przeczytaj nasz artykuł o krakowskich Alejach Trzech Wieszczów: https://www.bwkrakow.pl/nablogu/aleje-trzech-wieszczow-komunikacyjna-wizytowka-krakowa